Dut is gyn ferslag fan de noemde aven maar geeft indrukken fan de kregen informasy met persoanlik kommintaar

Informasy over gemeentlike herindeling

De gemeentebesturen fan ’t Bildt, Menameradiel, Franekeradeel en Littenseradiel binne dînsdeg 16 septimber 2014 in hotel De Valk in Franeker deur de fuzeerde gemeentes De Friese Meren en Súdwest-Fryslân informeerd over de wize werop richting herindeling ’t beste bestuurlik handeld worre kin.

’t Thema fan de aven waar: ‘De raad onderweg naar de herindeling’. Dat is foor de gemeente ’t Bildt ok de goeie titel. Op ‘t Bildt binne ommers niet de burgers onderweegs naar ‘n (mooglike) herindeling, maar de Bildtse raad. Want de inweuners fan ’t Bildt binne niet bij de beslútforming betrokken.

De werknaam Westergo

Nou’t wij ‘t dos over de nije gemeente Westergo (werknaam) hewwe: wij worden waarskoud foor feerdere sleauwighyd met de werknaam Westergo. At je in ’t foornommen herindelingsbeslút niet de nije naam fan de gemeente opnimme, maar de werknaam in de stikken staan late, dan krijt de nije gemeente per 1 jannewary 2018 de naam fan de groatste gemeente: Franekeradeel. Om die naam na de herindelingsdatum weer te feranderen, dat kost ’n paar eurosinten, soa wete se bij De Friese Meren nou. Per 1 july 2015 wort ’t De Fryske Marren maar ant die datum houwe se de naam De Friese Meren an.

Franekeradeel

’t Bildt wort Franekeradeel, der motte je as Bilkerts dos niet an dinke. Al hewwe wij op ‘t Bildt fansels al ’n stikky Franekeradeel met de an de Kadal onder St.-Jabik lêgende Franekerlanden. Foor Westergo (werknaam), is ’t de bedoeling dat in de foorberaidende fúzzystikken ’n definitive naam faststeld wort. De fier gemeenteraden beslútte dan wat de nije naam fan de gemeente wort. Hoe’t dat beslút tot stand komt is nag niet dúdlik. Foor de nou koazen werknaam Westergo

worde in drie gemeentes stimd. De raadsmeerderhyd in Menaam en Franeker waar foor Westergo, ’t Bildt koas as werknaam foor Noordwest-Frysland. Twee foor Westergo, een teugen, dus worde ’t Westergo, wermet (optelde) raadsminderheden útskakeld worden.

Kontakt dorpen

Wat worde ôns soa-al adfiseerd deur Súdwest-Fryslân en De Friese Meren. De kommunikasy-adfiseur fan Súdwest-Fryslân saai dat wij richting herindeling foor de burger trânsperant, weze motte. Set soafeul mooglik informasy op de website. De raad in ‘n groatere gemeente sil op hoofdlinen besture en dat betekent ‘n skaalsprong der’t de demokratise legitimiteit bij waarborgd blive mot. Sorg in de nije gemeente foor ’n direkt kontakt met alle dorpen en anstelde wykkoördinatoren.

Niet op achterút?

Fragen:‘Betekent herindeling een grotere gemeentelijke efficiency? Nee, dat is niet zo. Dat is geen issue voorherindeling.’Dienstferliening an de inweuners is belangryk en dat mot stimuleerd worre. ‘Gaan de inwoners van de nieuwe gemeente er financieel ook op achteruit? Vooraf wordt gezegd dat het na een herindeling voor de burger niet duurder wordt dan wanneer de gemeente zelfstandig was gebleven.
Beste burgemeesters, ga daar niet mee lopen schermen.’ ’t Is niet antoanber dat na ‘n herindeling ’t wat gemeentlike belastings en foorsienings angaat inweuners en ferenings d’r niet op achterút gaan.

Inweuners en ondernimmers

Bij de bestuurlike foorberaiding worden alle fraksyfoorsitters fan de pertijen in de bij de herindeling betrokken gemeentes betrokken. Sij koppelden ’t besprokene werom na de aigen fraksys en de raden. Derbij is de weromkoppeling na de (aigen) inweuners ’n rippeterend preses foor ’n ferantwoorde beslútforming. En: informeer fral ok de ondernimmers in de gemeentes.

‘Werken aan nieuwe raadscultuur’

Ok worde d’r foor plait dat na de herindeling toe de selde politike fraksys al ’n form fan ‘n gesaamlike fraksy krije. As een pertij doene je met an de an de datum fan herindeling foorôfgaande raadsferkiezings foor de nije gemeenteraad. Maar, soa worde opmurken, ‘na de herindeling is er géén nieuwe gemeenteraad maar een samenstelling van oude gemeenteraden onder een nieuwe naam. Raadsleden nemen vanuit de oude gemeente hun eigen cultuur mee. Er moet in de nieuwe raad worden gewerkt aan een nieuwe raadscultuur.’ “Yn de nije, grutte fraksys moatte je goeie ôfspraken meitsje en net weromfâle op belangen yn jo âlde gemeente.’

Wees dúdlik na burgers toe

Beslútforming foor ‘n langjarig lopend projekt in ’n bepaalde gemeente worde in alle fier gemeenteraden besproken. Súdwest-Fryslân saai ok dat je na de burger toe dúdklik weze motte. De dienstferliening na de inweuners toe mot goed weze. In Súdwest-Fryslân worde (derom) ’n aparte tillefoandienst, ‘call-center,’ insteld. ’n Goeie saak soa deen bliven, want d’r belden in korte tiid ’n dúzzend inweuners met fragen en opmerkings. As foordeel fan ’n groate gemeente worde de bestuurlike slagkracht noemd.

‘Wat smyt it foar de burger op?’

Groate, negative, ferandering is de tiidsduur die’t ’n raadsfergadering nou fraagt. ‘Alle pertijen, bij ús tsien, wolle wat sizze en dat fret tiid. Jo moatte net oant tolve ûre nachts fergaderje wolle, dat is ’n falkule foar ’n bestjûr yn ’n nije, grutte gemeente.’ En doe kwam de folgende fraag: ‘Wat fertelle je oan de mînsken dat it goed is om te fuzeren? Wurdt it net te abstrakt? Wat smyt it foar de boarger op?

Antwoord: ’n Klaine gemeente het te min kinnis in huus om de groate, fan Den Haag út an gemeentes oplaide taken sels an te kinnen. Al blyft ’t derbij ’n fraag at ’n nije gemeente derfoor 40.000, 60.000 of 100.000 inweuners telle mot.

Facebook, Twitter, website

Om de burger meer te betrekken bij de polityk binne d’r in Súdwest-Fryslân twee inisjativen ontstaan: Onder de titel ‘Gast van de raad’ wort op de raadsaven om 18.00 met maksimaal fyntyn persoanen, die’t hur derfoor opgeve kinne, ’n happy eten en wilens informasy útwisseld. En d’r is de jaarlikse aktiviteit ‘Polityk op ‘e Dyk’ op Bolletongersdei. Facebook, Twitter en (aigen) websites drage bij an ’t kontakt tussen burger en bestuur. ’t Opsette ‘kernenbeleid’ in Súdwest-Fryslân foldoet goed. De Friese Meren noemde as andachtspunten de informasy na de inweuners toe, toesicht op en sorg foor ’t herindelingspreses en fral ok andacht foor de innander te skuven amtlike organisasys en de griffiers en de burgemeesters in dut bestuurlike feranderingpreses.

Sorgfuldighyd foorop

De erfaring in de nije gemeentes De Friese Meren en Súdwest-Fryslân is dat herindeling op him sels besien de mînsen niet soafeul sait.

“Se sizze, it makket ús net safolle út, at it foar ús der mar net minder op wurdt.” De fraag is fansels, at de nije gemeentes dat na hur inweuners toe waar make kinne. belangryk is dat at je informasy geve sorgfuldighyd foor snelhyd gaat. ‘At je oan gêrs trekke wurdt it net langer.’ Burgemeester Krol in syn ôfslútting fan de aven: ‘Van De Friese Meren en Súdwest-Fryslân hebben wij over hun besluitvorming naar fusie niet veel problemen gehoord.’